Ένας αληθινός πατριώτης

Του Χρήστου Τρύφωνος

Την γνώρισα όταν ακόμα πήγαινα γυμνάσιο. Στην 3η Γυμνασίου μου δίδασκε το μάθημα των νέων Ελληνικών. Άψογη στην παράδοση του μαθήματος, συμπαθητική σαν άνθρωπος, φιλική και πρόσχαρη. Βάζοντας ένα στοίχημα αποφάσισε να κάνει την πρώτη της απόπειρα να σκηνοθετήσει ένα θεατρικό έργο. Μπήκα στην θεατρική ομάδα και έτσι είχα την ευκαιρία να την γνωρίσω και σαν άνθρωπο μέσα από τις πολλές ώρες που περάσαμε μαζί, κυρίως όμως από τα διαλείμματα της πρόβας. Άνθρωπος της ουσίας, με κουβέντες ξεκάθαρες, συγκεκριμένες. Αγαπούσε την πατρίδα της με ανιδιοτέλεια. Απλή παρά την πολύ εύπορη οικονομική της κατάσταση, ζεστή και πάνω από όλα ανθρώπινη είχε όλα τα πράγματα ορθά βαλμένα μέσα στο μυαλό της. Αυτό που προσπάθησε και σαν φιλόλογος να μας περάσει ήταν να ξέρουμε από πού ερχόμαστε, που πάμε και ποιοι είναι οι στόχοι μας. Η παράσταση παίχτηκε και πήραμε το πρώτο παγκύπριο βραβείο.

Οκτώ χρόνια μετά, χωρίς να έχουμε ξανά συζητήσει από τότε, διαβάζω στις εφημερίδες την ιστορία μιας ελληνοκύπριας φιλολόγου που διδάσκει στο κατεχόμενο γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου. Η φιλόλογος αρνείται να ανεβάσει μια θεατρική παράσταση που έμμεσα στοχεύει στο να εξαλείψει αυτό που κάνει τους μαθητές του Ριζοκαρπάσου τόσο ηρωικούς και ξεχωριστούς. Μέσα από τα μηνύματα που περνάει η παράσταση είναι η αφαίρεση του Ελληνικού στοιχείου που με νύχια και με δόντια προσπάθησαν γενιές Ελλήνων της Κύπρου να κρατήσουν ζωντανό στην ηρωική χερσόνησο της Καρπασίας. Το όνομα της το ίδιο με εκείνο που άκουγα οκτώ χρόνια πριν όταν μπήκα για πρώτη φορά στην τάξη της 3η Γυμνασίου, Μαρία Στεφάνου.

Όρθωσε ανάστημα η μικρόσωμη Μαρία Στεφάνου και αρνήθηκε να ανεβάσει έργα που χρηματοδοτούνται από την Αμερικανική USAID (κρατική οργάνωση που σκοπό έχει μέσα από χρηματοδοτήσεις να προωθεί τάσεις οι οποίες εξυπηρετούν στα αμερικανικά συμφέροντα). Η άρνηση της φαίνεται να μην άρεσε σε κάποιους και για αυτό επιστράτευσαν τον επιθεωρητή Κώστα Κατσώνη και το διευθυντή του γυμνασίου Δροσιάς Λάρνακας Θεοχάρη Μασούρα να την μεταπείσουν. Η άρνηση της δεδομένη. Οι φωνές και οι φοβέρες δεν την λύγισαν. Ο επιθεωρητής έφυγε και η Διευθύντρια του σχολείου της ανακοίνωσε άχαρα ότι της αφαιρεί την εποπτεία της θεατρικής παράστασης.

Πρώτο μου μέλημα μόλις επιστρέψω Κύπρο για διακοπές να τρέξω και να τις σφίξω το χέρι. Να την επισκεφτώ στο κατεχόμενο γυμνάσιο του Ριζοκαρπάσου και να πω στους μαθητές της πόσο τυχεροί πρέπει να νιώθουν που τους κάνει μάθημα μια τέτοια εκπαιδευτικός, μια τέτοια πατριώτισσα, μια τέτοια μάνα αγωνίστρια ένας τέτοιος άνθρωπος σαν την Μαρία την Στεφάνου.